Κορτές, Φερνάντο

(Fernando Cortes, Μεντελίν, Εστρεμαδούρα 1485 – Σεβίλη 1547). Ισπανός στρατιωτικός ηγέτης, κατακτητής του Μεξικού. Παρακολούθησε νομικά στο περίφημο πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκα, αλλά, πριν συμπληρώσει το 20ό έτος της ηλικίας του, πήγε στο Σαν Ντομίνγκο. Αργότερα, το 1511, έλαβε μέρος στην κατάκτηση της Κούβας, υπό την ιδιότητα του γραμματέα του αρχηγού της επιχείρησης αυτής, Nτιέγκο Bελάσκεθ, όπου γρήγορα κατέλαβε υψηλή θέση στη διοικητική ιεραρχία. Ωστόσο, λόγω της τυχοδιωκτικής ιδιοσυγκρασίας του, δεν μπορούσε να συμβιβαστεί με το επάγγελμα του κρατικού υπαλλήλου. Κατά τα τέλη του 1518, ως διοικητής ενός μικρού εκστρατευτικού σώματος, ξεκίνησε την επιχείρηση που θα έκανε αθάνατο το όνομά του. Αποβιβάστηκε στις μεξικανικές ακτές του Γιουκατάν και ίδρυσε την πόλη Βέρα Κρουθ (στα νοτιοαμερικανικά ισπανικά Βερακρούς), όπου εγκαθίδρυσε ως όργανο τοπικής αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τους ισπανικούς νόμους, έναν καμπίλντο. Αφού κατάφερε, στη συνέχεια, να αποσπάσει από αυτό το συλλογικό όργανο το αξίωμα του γενικού αρχηγού, απευθύνθηκε υπό την ιδιότητά του αυτή απευθείας στον βασιλιά της Iσπανίας (παρακάμπτοντας εντελώς τον κυβερνήτη της Kούβας και πρώην αρχηγό του, Bελάσκεθ, προς τον οποίον είχε απειθαρχήσει), αναφέροντας άμεσα τις κατακτήσεις του στο ισπανικό στέμμα. Οι πρώτες επαφές με τον πληθυσμό των Αζτέκων, στον οποίο βασίλευε τότε ο αυτοκράτορας Μοντεζούμα B’, υπήρξαν αρκετά εγκάρδιες. Όταν όμως ο Κ. έδειξε με τα έργα του ότι είχε σκοπό να γίνει κύριος του Μεξικού με κάθε μέσο, εν ονόματι του βασιλιά της Ισπανίας, η σύγκρουση υπήρξε αναπόφευκτη. Το ιππικό και τα αρκεβούζια των εισβολέων επιβλήθηκαν στους Αζτέκους, αλλά ο αγώνας υπήρξε σκληρός και αιματηρός σε σημείο ώστε, ακόμα και στις γραμμές των κονκισταδόρων, να παρατηρηθούν κρούσματα ανταρσίας. Προκειμένου, λοιπόν, να αποφύγει την εξέλιξή τους σε γενική λιποταξία, ο Κ. διέταξε την πυρπόληση του ίδιου του στόλου του. Με τον τρόπο αυτό και, παρότι ο Κ. αντιμετώπιζε και ένα ισπανικό εκστρατευτικό σώμα που είχε στείλει εναντίον του ο διοικητής της Κούβας, η επιχείρηση έληξε με επιτυχία. Το 1522, αφού εξόντωσε τον Μοντεζούμα και τους εφήμερους διαδόχους του, κατέστειλε τις βίαιες εξεγέρσεις των αυτοχθόνων, κατέστρεψε την αζτεκική πρωτεύουσα, καθώς και την κοινωνική και διοικητική οργάνωση του αρχαίου βασιλείου. Έτσι μπόρεσε να αρχίσει το έργο του αποικισμού, αφού ανακηρύχθηκε διοικητής της νέας αποικίας, η οποία ονομάστηκε Νέα Ισπανία. Ο ίδιος διηγήθηκε τις περιπέτειες της επιχείρησής του σε πέντε cartas de relacion (αναφορές), που αποτελούν ένα από τα πολλά ντοκουμέντα της πλούσιας φιλολογίας της ισπανικής κατάκτησης. Λίγο αργότερα γύρισε στην πατρίδα του, όπου ο Κάρολος E’ του απένειμε τον τίτλο του μαρκήσιου Ντελ Βάλιε ντε Οαχάκα. Το 1530 επέστρεψε στο Μεξικό και εξερεύνησε την Κάτω Καλιφόρνια. Όμως, επειδή υπήρξε θύμα συνωμοσιών, αναγκάστηκε να ξαναγυρίσει στην Ισπανία, όπου, διωγμένος από την Αυλή, πέθανε στην αφάνεια. Η σορός του μεταφέρθηκε το 1629 στην Πόλη του Μεξικού. O Ισπανός κατακτητής του Μεξικού Φερνάντο Κορτές, σε προσωπογραφία άγνωστου καλλιτέχνη (Πινακοθήκη Ουφίτσι, Φλωρεντία).